W 2017 r. w gminie Zielonki uruchomione zostały dwa programy dofinansowania wymiany pieców dla mieszkańców. Pierwsi beneficjenci już są – to łącznie 71 osób. Na terenie gminy Zielonki na ponad 7,2 tys. budynków, ok. 1 tys. ma piece węglowe.
Pierwszy z programów to „Ograniczanie niskiej emisji w gminie Zielonki” w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego (ZIT) na lata 2014-2020, na który gmina Zielonki pozyskała ponad 6 mln zł. W ramach ZIT na terenie gminy Zielonki ma zostać wymienionych 429 pieców węglowych na gazowe. Wymieniono już 53 piece (złożone wnioski o rozliczenie), a kolejnych 47 pieców jest w trakcie wymiany. Łącznie w 2017 r. zawarto 100 umów na dofinasowanie. Wymianę rozpoczęto jesienią 2017 r., bowiem możliwość uruchomienia programu dotowania wymiany pieców dla mieszkańców zależna była od uruchomienia dofinansowania przez Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, co nastąpiło dopiero 24 sierpnia 2017 roku, poprzez podpisanie umowy z gminą Zielonki. Akcję wymiany poprzedziło wykonanie latem 2017 r. br. blisko 300 ocen energetycznych budynków prywatnych, niezbędnych do uzyskania tegoż dofinansowania na wymianę pieca.
W ramach drugiego programu „Ograniczenie Niskiej Emisji na terenie województwa małopolskiego” (PONE) w październiku 2017 r. została dokonana wymiana 18 pieców. Umowa z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie przyznająca gminie dofinansowanie na ten cel została podpisana 22 września 2017 r., co umożliwiło dopiero po tym terminie przyznawanie dofinansowania mieszkańcom. Termin wymiany i rozliczenia dofinansowania dla mieszkańców był nieubłagany – 30 października 2017 r. W ciągu miesiąca wymianą miało zostać objętych 30 starych pieców węglowych starego typu na piece na paliwo węglowe spełniające wymogi ekoprojektu. Z uwagi na późne przyznanie gminie dotacji niektórzy właściciele domów zrezygnowali z udziału w tym projekcie, gdyż pojawił się problem z wykonawcami i dostępnością pieców o wymaganych parametrach w tym terminie. Gmina planuje również w 2018 r. aplikować do WFOŚiGW o środki z tego programu.
W związku z informacjami pojawiającymi się w mediach, że Gmina Zielonki zapłaciła karę nałożoną przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie na gminę Zielonki za niedotrzymanie terminów realizacji zadań nałożonych na lata 2013-2015 w Programie Ochrony Powietrza dla Województwa Małopolskiego, informujemy, że nie jest to prawdą. Sprawa kary jest w trakcie procedowania, gmina bowiem odwołała się od tej decyzji 2.06.2017 r., powołując się m.in. na opóźnienia w realizacji programów umożliwiających dofinansowanie wymiany pieców przez samo Województwo Małopolskie (przedłużające się procedury w Urzędzie Marszałkowskim), co uniemożliwiało gminie wywiązanie się z terminów uruchomienia programów dotowania wymiany pieców w domach mieszkańców założonych w Programie Ochrony Powietrza dla Województwa Małopolskiego. W odwołaniu gmina informuje też WIOŚ o wykonaniu innych wskaźników założonych w Programie Ochrony Powietrza dla Województwa Małopolskiego, dotyczących termomodernizacji i nowych przyłączeń do sieci gazowej. Wg. danych uzyskanych ze Starostwa Powiatu Krakowskiego w latach 2013-2015 na terenie gminy Zielonki wykonano zakładane w Programie 16 prac termomodernizacyjnych wymagających zgłoszenia (5 w 2013 r., 8 w 2014, 3 w 2015), prace termomodernizacyjne wykonano też na budynku komunalnym w Grębynicach (przypomnijmy, że większość prac termomodernizacyjnych nie wymaga zgłoszenia do starostwa, zatem rzeczywista liczba jest zapewne znacznie większa) – zadanie zostało wykonane, bowiem Program Ochrony Powietrza zakładał termomodernizację 16 budynków. Podobnie jest ze wskaźnikiem dotyczącym liczby podłączeń do sieci gazowej – z danych uzyskanych od Polskiej Spółki Gazownictwa sp. z o. o. wynika, iż w latach 2013-2015 na terenie gminy wykonano 587 nowych przyłączy gazowych, co oznacza, że zadanie zostało wykonane – Program Ochrony Powietrza dla WM zakładał podłączenie w gminie Zielonki do sieci gazowej 184 budynków.